Kas Kasılma Çeşitleri

İskelet kaslarımız çalışırken kasılma ve gevşeme fonksiyonlarını yerine getirirler. Kas uyarı aldığında kasılırken, uyarı sonlandırıldığında ise gevşemektedir. Bu temel prensipten hareketle farklı kas kasılma çeşitleri bulunmaktadır.

• İzotonik kasılma
• İzometrik kasılma
• Oksotonik kasılma
• İzokinetik kasılma

İzotonik Kasılma

İzotonik kasılma kas kasılma çeşitleri arasında en bilinen türdür. Kasılma esnasında tüm hareket boyunca gerilim aynı düzeyde olmaktadır. İkiye ayrılır; konsantrik ve eksantrik kasılma.

Konsantrik kasılma; kasılma esnasında kas uzunluğunun kısaldığı kontraksiyon çeşididir. Bu tür kasılmalarda direnç sporcunun maksimum potansiyelinin daha altındadır. Biceps curl ya da leg extension hareketlerini konsantrik kasılmaya örnek olarak verebiliriz.

Eksantrik kasılma; kasılma esnasında kas boyunun uzadığı, eklem açısının artırıldığı kontraksiyon çeşididir. Negatif kasılmalar olarak da ifade edilir, çünkü konsantrik bir kasılma sürecini tersine çevirirler. Kas, başlangıç konumuna geri döner. Biceps curl hareketinde, bükme sonrası kol başlangıç konumuna geri getirilirken eksantrik kasılma devrede olur.

İzometrik Kasılma

İzometrik kasılmada kasın boyunda herhangi bir değişim olmamakta, geriliminde ise artış meydana gelmektedir. Örneğin hareket ettirilemeyen bir nesneye (duvar olabilir) uygulanan kuvvet sonucunda kasların uzunluğu değişmez, ama bir gerilim söz konusu olur. Bir başka örnek olarak ise plank pozisyonunu verebiliriz.

İzometrik kasılmalarda oluşan gerilim, izotonik kasılmalarda oluşan gerilime kıyasla daha yüksektir.

Oksotonik Kasılma

Oksotonik kasılmada izometrik ve izotonik kasılmalar bir arada görülür. Dolayısıyla kasılma esnasında kasın hem gerilimi hem de uzunluğu değişir.

Örneğin bir ağırlığın kaldırılması esnasında, sporcu tarafından uygulanan kuvvet direnci (ağırlığı) aşana kadar izometrik kasılma söz konusudur, aştığı anda ise izotonik kasılma devreye girer.

İzokinetik Kasılma

İzokinetik kasılma, tüm hareket boyunca sabit bir hızda gerçekleşen kasılmayı ifade eder. Bu kasılmanın gerçekleştirilebilmesi için özel makinelere ihtiyaç duyulur. Bu makineler yükün miktarı fark etmeksizin sabit bir kasılma hızına olanak verecek şekilde tasarlanmışlardır.

Hareketin uygulanışı esnasında makine sporcu tarafından üretilen güce eş miktarda direnç oluştururken, sporcu eksantrik ve konsantrik kasılmaları birlikte gerçekleştirmektedir.

İzokinetik kasılma sayesinde hareket aralığı boyunca kasın en üst düzeyde çalıştırılması sağlanır. Bu özelliğinden dolayı sporcular arasında kas gücü farkı tespit edilebilmektedir.