Turizmin Tarihsel Gelişimi

Günümüzün küreselleşen dünyasında turizm hareketleri çok büyük boyutlara ulaşmış, ülke ekonomilerini besleyen ana sektörlerden biri haline gelmiştir. Bu makalemizde günümüze kadar turizmin hangi evrelerden geçtiğini inceleyeceğiz ve turizmin tarihsel gelişimi konusunda kısaca bilgi vereceğiz.

Turizmin Tarihsel Gelişimi

İnsanlar, muhtelif sebeplerden ötürü tarihin ilk çağlarından beri sürekli seyahat etmişlerdir. İlk çağlardaki seyahatlerin temel nedeni insanların yaşamsal faaliyetleri ile ilgilidir. M.Ö. 4000 yılında Sümerler tekerleği icat ederek seyahatlerin hızlanmasına katkı sağlamıştır. M.Ö. 3000’li yıllarda ise Eski Mısır’a piramit ve tapınakları görebilmek için seyahatler düzenlenmiştir. M.Ö. 776 yılında Eski  Yunan’da Olimpiyat Oyunları’nın başlamasıyla, Olimpia bölgesine seyahatler olmuştur.

Genel olarak eski çağlarda insanların seyahat nedenleri boş zamanlarını değerlendirmekten ziyade; ticari, dini, kültürel, askeri vb. nedenlerde olmuştur.

11 ve 13. yüzyıllarda yaşanan Haçlı Seferleri, denizaşırı seyahatlere önemli bir örnek teşkil eder. Askeri amaçlarla yapılan bu seyahatler yolcuların bilgi, tecrübe ve kültürel birikimlerinin Avrupa’ya ulaşmasına ve Avrupa’nın zenginleşmesine katkı sağlamıştır.

18 ve 19. yüzyıllardaki sanayi devrimi ve yaşanan siyasi ve ekonomik trendler modern turizmin temellerini oluşturmuştur. Devrimle birlikte ekonomik büyümenin yaşanması ve sermaye birikiminin artması turizm hareketlerine katılımı kolaylaştırmıştır. 19. yüzyılın ortalarında Avrupa ve Kuzey Amerika’da demiryolu ulaşımının gelişmesiyle beraber seyahat sürelerinde kısalma olmuş, seyahatlerin daha konforlu ve ucuz yapılması mümkün olmuş, buna paralel olarak da seyahatlerde artışlar yaşanmıştır. Bu yıllarda at arabası saatte 15 km hız yaparken, tren 50 km lere varan hızlara ulaşabiliyordu.

Buharlı trene ek olarak, buharlı gemilerin de ortaya çıkışıyla seyahatler yeni bir boyut kazanmış ve denizaşırı ulaşım kolaylaşmıştır. Örneğin Fransa’nın Le Havre kenti ile ABD’nin New York kenti arasındaki seyahat süresi 2 ila 4 aydan, 10 ila 12 güne inmiştir.   1840 yılında Samuel Cunard Avrupa ve Amerika arasındaki ilk düzenli buharlı gemi hizmetini başlatmıştır.

Ulaştırmada Yaşanan Gelişmeler Turizm Hareketlerini Canlandırdı

Ulaştırma alanındaki devrimler, modern turizmin başını çeken unsurdur. 18 ve 19. yüzyıllarda İngilizler keyfi seyahatler konusunda önemli bir konumda idi. Thomas Cook’un İngiltere Leicester’den Loughborough’a 1841 yılında 570 kişilik bir gruba yaptırdığı seyahat, modern turizm çağının başlangıcı olarak kabul edilir. Bundan dört yıl sonra Thomas Cook ilk seyahat acentesini kurdu ve 350 katılımcı ile İskoçya’ya bir seyahat düzenledi. 1856 yılında  Rhine Vadisi, Belçika ve Fransa’yı kapsayan ”Büyük Kıta Turunu” düzenledi. 1872’de Jules Verne’nin ”80 Günde Devri Alem” yapıtına ilham kaynağı olan 222 günlük dünya çapındaki turu düzenledi. Daha birçok seyahat düzenleyen Thomas Cook’un ofisleri dünya çapına yayıldı.

20. yüzyılda yaşanan dünya savaşları ekonomik ve sosyal refaha darbe vurmuş ve dolayısıyla turizm hareketlerini de olumsuz etkilemiştir. Diğer taraftan bu dönemde karayollarının ve otomobillerin artması, hava ulaşımında gerçekleşen yenilikler daha hızlı, daha kolay ve daha konforlu seyahatlerin ortaya çıkmasını sağlamış ve turizmde dönüm noktası yaratmıştır. Bilhassa kitle ulaşım araçlarının yaygınlaşması, seyahat maliyetlerini düşürmüş ve daha geniş kitlelerin turizme ilgi duymasını sağlamış, bu da turizmin günümüzdeki anlamını almasını sağlamıştır.